کلیشه (زینک چاپ) چیست و در صنعت چاپ چه کاربردی دارد؟

از جمله مباحث تخصصی در صنعت چاپ مربوط به زینک و کلیشه می‌باشد. کسانی که در حوزه‌های مرتبط با این موضوع فعالیت دارند باید اطلاعات کاملی را در مورد زینک چاپ و کلیشه به دست آورند. با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله به بررسی زینک و کلیشه و تفاوت‌های آن‌ها پرداخته‌ایم. اگر شما نیز به تازگی وارد حوزه چاپ شده‌اید و یا علاقه به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه دارید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا شما را با تفاوت زینک و کلیشه و هر آنچه که در این خصوص نیاز است، آشنا شوید.

زینک چیست؟

برای اینکه بتوان به تفاوت زینک و کلیشه پی برد باید قبل از هر چیزی در مورد این دو موضوع به صورت جداگانه اطلاعات لازم را کسب کنیم. پلیت، ورق‌هایی از جنس زینک(روی) هستند که در صنعت چاپ افست مورد استفاده قرار می‌گیرند. به دلیل جنس به کار رفته در تولید این پلیت‌ها آنها را با نام زینک می شناسیم.
ورق‌های زینک بر روی لاستیک در دستگاه چاپ افست قرار گرفته و بر جابجایی طرح کمک می‌کند.

با توجه به نوع دستگاه چاپ افست ورق‌های زینک را در ابعاد مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌کنند. از جمله ویژگی‌های مثبت این ورق‌ها می‌توان به عدم انحلال روغن و آب اشاره کرد که مزیت بزرگی در صنعت چاپ محسوب می‌شود. در چاپ افست قبل از هر کاری زینک را در آب غوطه‌ور می‌کنند. بخش‌های حمل کننده تصویر آب را دور کرده و در بقیه قسمت‌ها آب جذب می‌شود. سپس جوهر را بر روی پلیت قرار داده و فقط بخش‌های اصلی برای انتقال تصویر جوهر را به خود جذب می‌کنند. در انتهای این مراحل پلیت یا زینک برای انجام چاپ آماده شده و طرح مورد نظر بر روی سطح چاپ می‌گردد.

ناگفته نماند که پلیت‌ها انواع مختلفی داشته و کاربران می‌توانند با توجه به حوزه کاری و نیاز خود مناسب‌ترین گزینه را انتخاب و خریداری کنند. در چاپ افست برای چاپ هر رنگ یک زینک مخصوص مورد استفاده قرار میگیرد. هر برج دستگاه چاپ افست برای چاپ یک رنگ خاص به کار میرود. ا زاین نوع از چاپ برای تولید انواع جعبه های مقوایی مانند جعبه ماسک و …. مورد استفاده قرار میگیرد.

کلیشه چیست؟

از کلیشه در چاپ فلکسو استفاده می شود. روش چاپی با کلیشه از جمله روش‌های قدیمی در صنعت چاپ است، که در طول سالیان دراز توانسته محبوبیت بالایی در این حوزه پیدا کند. معمولا از روش چاپ کلیشه با هدف ایجاد طرح بر روی پارچه، پلاستیک، کارتن و … استفاده می‌کنند. کلیشه‌ها عموما از جنس پلاستیک یا ژلاتین ساخته می‌شوند. بنابراین دارای قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی هستند و این خود مزیت بزرگی برای افراد به حساب می‌آید. برای توصیف ساده‌تر کلیشه می‌توان آن را شبیه به یک مهر در نظر گرفت. طرح‌هایی که کاربران قصد چاپ آن را دارند به صورت برجسته بر روی کلیشه طراحی می‌شوند.  

امروزه از کلیشه در دستگاه‌های چاپ فلکسو استفاده می‌کنند. اساس کار به این صورت است که کلیشه بر روی سیلندری قرار گرفته و با حرکت آن وارد سینی حاوی جوهر می‌شود. سپس به سمت سطح مورد نظر حرکت کرده و با قرار گرفتن بر روی آن شکل طراحی شده بر روی آن چاپ می‌گردد. چاپ به کمک کلیشه از کیفیت بسیار بالایی برخوردار بوده و علارغم اینکه روشی قدیمی در صنعت چاپ محسوب می‌شود هنوز هم به صورت بسیار گسترده در حال استفاده است. چاپ فلکسو برای چاپ بر روی انواع محصولات به خصوص در تولید انواع کارتن و گونی مورد استفاده قرار میگیرد.

اگر بخواهیم به چند مورد از چاپ فلکسو با استفاده از کلیشه اشاره کنیم، می‌توان چاپ کلیشه بر روی محصولات نایلونی و کارتن را نام برد. البته در کلیشه سطوح مختلف باید برخی پارامترهای مهم در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال عمق کلیشه استفاده شده در چاپ بر روی کارتن با عمق کلیشه در چاپ بر روی نایلون متفاوت خواهد بود.

تفاوت زینک و کلیشه در صنعت چاپ

اکنون که با زینک و کلیشه آشنا شدیم می‌توان به تفاوت‌های این دو روش در حوزه چاپ پرداخت. از جمله مهم‌ترین و بارزترین تفاوت زینک و کلیشه عبارتند از:

• از پلیت یا زینک در چاپ افست استفاده می‌کنند. در حالی که کلیشه از مهم‌ترین بخش‌های چاپ فلکسو است.
• زینک به صورت یک ورق صاف طراحی می‌شود، در صورتی که کلیشه ظاهری شبیه به مهر داشته و با آغشته شدن آن به جوهر و سپس قرار گرفتن بر روی سطح مورد نظر شکل طراحی شده بر روی کلیشه بر روی صفحه چاپ می‌گردد.
• پلیت یا زینک معمولا از جنس فلز (روی) ساخته می‌شود و حالتی محکم و غیر قابل انعطاف دارد. در صورتی که کلیشه از پلاستیک یا سیلیکون تولید شده و حالتی منعطف دارد. این موضوع سبب شده تا بتوان کلیشه را به صورت غلتک نیز طراحی کرده و عملیات چاپ را با سرعت بالایی پیش برد.
• از کلیشه می‌توان برای چاپ بر روی سطوح ناهموار نیز کمک گرفت. این درحالی است که به کمک زینک امکان چاپ بر روی سطوح ناهموار ممکن نخواهد بود.
• در چاپ افست طرح ها بهتر و تمیزتر و با جزئیات بیشتری چاپ می شوند. در صورت تیاز به چاپ با کیفیت باید از چاپ افست و زینک استفاده کرد.

جمع‌بندی

در این مقاله سعی کردیم تا نگاهی اجمالی به تفاوت زینک و کلیشه در صنعت چاپ داشته باشیم. بعد از معرفی زینک و کلیشه و پرداختن به تفاوت‌های آن‌ها این سوال مطرح می‌شود که کدام یکی از این روش‌ها مزیت بیشتری دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که بسته به انتظارات افراد انتخاب هر کدام از این دو مورد می‌تواند بر دیگری برتری داشته باشد. اما در حالت کلی چاپ کلیشه روشی بسیار قدیمی می‌باشد که توانسته با گذر زمان و پیشرفت‌هایی که در صنعت چاپ رخ داده خود را به روز نگه دارد. از طرفی دیگر برای طراحی و چاپ کارتن و نایلون گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شود که به کمک چاپ فلکسو انجام می‌شود. در صورتی که احساس می‌کنید به اطلاعات بیشتری در این زمینه احتیاج دارید مشاورین ما در گروه تخصصی زودپک در کنار شما عزیزان خواهند بود. برای دریافت اطلاعات و راهنمایی‌های لازم همین حالا از طریق یکی از پل‌های ارتباطی با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.