بسته بندی ضد میکروبی؛ محافظ مطمئن

بسته بندی ضد میکروبی می تواند برای ایمنی مواد غذایی و محیط زیست مفید باشد. در سال های اخیر علاقه به تولید بسته بندی مواد غذایی از مواد زیست تخریب پذیر به طور مداوم در سراسر جهان در حال افزایش است. مصرف کنندگان محصولاتی را می خواهند که سازگار با محیط زیست، ایمن و غیرسمی باشند.

در حال حاضر تقریبا تمام مواد غذایی برای فروش بسته بندی می شوند. بسته بندی مواد غذایی برای نگهداری و محافظت از آن در برابر آلودگی ضروری است. استفاده از پلیمرهای زیست تخریب پذیر یعنی می توانیم از مواد مصنوعی که دفع و بازیافت آنها دشوار است، اجتناب کنیم. در این مقاله از زودمگ به بررسی بسته بندی ضد میکروبی می پردازیم.

فرآیند چرخه ای پلیمرهای زیست تخریب پذیر

به منظور کاهش حجم ضایعات کشاورزی، می توان پلیمرها را از منابع گیاهی استخراج کرد. پلیمرهای زیست تخریب پذیر به عنوان موادی تعریف می شوند که قادر به تجزیه به دی اکسید کربن، متان، آب، ترکیبات معدنی یا زیست توده عمدتاً توسط عملکرد آنزیمی میکروارگانیسم ها هستند. چندین بیوپلیمر مانند نشاسته، سلولز، کیتوزان، PLA، PCL، PHB و غیره برای بخش بسته بندی استفاده می شود.

علاوه بر زیست تخریب پذیری، پلیمرهای زیستی دارای ویژگی های دیگری مانند نفوذپذیری هوا، دمای پایین، قابلیت آب بندی، در دسترس بودن و هزینه هستند. علاوه بر این، پلیمرهای طبیعی می توانند تأثیر مثبتی بر به تاخیر انداختن خرابی، افزایش عمر مفید و حفظ کیفیت و ایمنی مواد غذایی داشته باشند.

بیشتر بخوانید : چگونه با سشوار نایلون را وکیوم کنیم؟

چه چیزی باعث خراب شدن غذا می شود؟

به خوبی مشخص شده که علت خراب شدن غذا رشد میکروبی است. در زندگی روزمره، فساد و فاسد شدن غذا عمدتاً توسط پاتوژن های غذایی و سایر میکروارگانیسم ها مانند کمپیلوباکتر، سالمونلا، یرسینیا انتروکولیتیکا، اشریشیا کلی و لیستریا مونوسیتوژنز ایجاد می شود که عمدتاً روی سطوح غذا رشد می کنند.

برای اطمینان از بهداشت و ایمنی مواد غذایی می توان مواد ضدمیکروبی مانند باکتری کش یا قارچ کش را به غذا اضافه کرد. کاربرد مستقیم این مواد به دلیل نحوه استفاده از آن، یعنی از طریق پاشیدن یا چکاندن روی سطوح غذا، اثر محدودی دارد.

یک شکل جایگزین حفاظت از مواد غذایی، استفاده از ترکیبات ضد میکروبی در مواد بسته بندی است. یک مفهوم نسبتاً جدید به نام «بسته‌بندی فعال» یا «بسته‌بندی هوشمند» که تعبیر دیگری از بسته بندی ضد میکروبی است؛ برای ارائه تعامل بین مواد غذایی و مواد بسته‌بندی و حفظ یک ریزمحیط معرفی شده است.

مواد فعال به اقلامی گفته می شود که برای افزایش ماندگاری یا حفظ یا بهبود وضعیت مواد غذایی بسته بندی شده در نظر گرفته شده است. آنها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که عمداً اجزایی را در خود جای دهند که موادی را به داخل یا از غذای بسته‌بندی شده یا محیط اطراف غذا آزاد یا جذب کند. به این ترتیب بسته ها نه تنها به عنوان مانعی بین غذا و محیط زیست عمل می کنند، بلکه در کیفیت و ماندگاری آن نیز نقش فعالی دارند.

اجزای فعال را می توان در مواد بسته بندی به عنوان یک افزودنی در ماتریس پلیمری یا روی سطح بسته بندی، به عنوان یک پوشش قرار داد. تماس مستقیم بین پلیمر فعال و غذا مورد نیاز است. مکانیسم اثر آنها انتشار آهسته و مهاجرت در فضای بسته بندی شده یا به محصول غذایی در طول ذخیره سازی و توزیع است. بنابراین، آلودگی را می توان محدود کرد و رشد میکروبی را مهار کرد.

علاوه بر ایفای نقش کلیدی در نگهداری، ترکیب این مواد در لایه‌ها می‌تواند تأثیر مثبتی بر روی سطح غذا که بیشتر در معرض رشد میکروبی است، داشته باشد. بدون اختلاط مستقیم ترکیبات فعال با مواد غذایی، این نوع بسته بندی فعال می تواند باعث کاهش رشد و گسترش فساد و میکروارگانیسم های بیماری زا شود.

بیشتر بخوانید : کارتن چاپ اختصاصی زودپک

بسته بندی ضد میکروبی به چند دسته تقسیم می شود؟

با توجه به توسعه استفاده از بسته بندی های ضد میکروبی و افزایش تقاضا برای تولید این دسته از بسته بندی ها؛ می توان آنها را با توجه به نحوه تولید به سه دسته تقسیم کرد:

• ادغام مواد ضد میکروبی در یک کیسه متصل به بسته که از آن ماده زیست فعال فرار در طول نگهداری بیشتر آزاد می شود
• ادغام مستقیم عامل ضد میکروبی در فیلم بسته بندی
• پوشش بسته بندی عامل ضد میکروبی

بسیاری از مواد ضد میکروبی نظیر سوربات ها، بنزوات ها و پارابن ها و سوربات پتاسیم به عنوان مهار کننده رشد کپک، باکتری و مخمر شناخته می شود و می توان از آن در بسته بندی های ضد میکروبی استفاده کرد. اسیدهای آلی یا نمک آنها (اسیدهای استیک، بنزوئیک، سوربیک، سیتریک و پروپیونیک)، آنزیم‌ها (لیزوزیم و گلوکز اکسیداز)، پروتئین‌ها (نیسین و پدیوسین) و فلزات (نقره، مس و زیرکونیوم) از دیگر موادی هستند که در بسته بندی ضد میکروبی استفاده می شود.

بیشتر بخوانید : بسته بندی وکیوم چیست؟

فناوری‌های مرسوم مورد استفاده برای تولید این بسته‌بندی‌ها اکستروژن و تزریق هستند که امکان ترکیب افزودنی‌های ضد میکروبی را در ماتریس پلیمری فراهم می‌کنند. همچنین می توان از فناوری های پوشش و چاپ استفاده کرد. در هر صورت، ماده نهایی باید «فعالیت» کارآمدی در طول عمر مفید غذا داشته باشد.

اخیراً از نانوپرکننده ها یا نانو پلیمرها برای بهبود خواص مکانیکی و افزایش مقاومت در برابر آب مواد و کنترل انتشار ترکیبات فعال استفاده شده است. یک ماده چند لایه ضد میکروبی جدید، بر اساس یک بسته بندی تجاری برای مواد غذایی، با استفاده از یک روش خلاقانه برای گنجاندن عامل ضد میکروبی در مواد توسعه یافته است.

برای این روش، ماده ضد میکروبی در داخل لایه چسب قرار دارد که مواد مختلف لمینیت را به هم متصل می کند. مزیت این است که هزینه تولید نباید افزایش یابد، در حالی که از هدر رفتن ماده ضد میکروبی برای محیط زیست جلوگیری می شود.

بیشتر بخوانید : کارتن بدون چاپ زودپک

یادداشت پایانی؛ بسته بندی ضد میکروبی؛ محافظ مطمئن

بسته بندی مواد غذایی برای محافظت از غذاها در برابر عفونت باکتریایی بسیار مهم است. پتانسیل این فناوری ها برای افزایش عمر مفید و اطمینان از بی ضرر بودن و نگهداری محصولات غذایی ارزیابی می شود. اگرچه کاربردهای صنعتی به دلیل عواملی مانند موانع اکسیژن/بخار آب، مقاومت حرارتی و خواص مکانیکی محدود است، بسته بندی مواد غذایی زیست تخریب پذیر بسیار امیدوارکننده است زیرا یک فرآیند “سبز” است.

بیشتر بخوانید : کارتن پستی در سایز و ابعاد مختلف

با توسعه مواد بسته بندی ضد میکروبی، استانداردهایی برای ارزیابی فعالیت ضد میکروبی و ایمنی مواد غذایی مورد نیاز است. مواد بسته بندی ضد میکروبی باید مجهز به فناوری هوشمندی مانند نشانگرها برای نشان دادن میزان آلودگی باکتریایی در مواد غذایی و اندازه گیری دما، مقدار pH و رطوبت ریزمحیط بسته بندی و کنترل ماندگاری مواد غذایی باشند. عملکرد بسته بندی ضد میکروبی را می توان با مطالعه هم افزایی مناسب بین مواد و ترکیب و استفاده از نانوکامپوزیت ها بهبود بخشید، بنابراین از محدودیت های عوامل فعال ضد میکروبی جلوگیری کرد.

سوالات متداول